SPEECH VAN DE GOUVERNEUR VAN CURAÇAO TGV DE KONINGSDAGRECEPTIE
MW. L.A. GEORGE-WOUT
26 APRIL 2019
Excellenties, dames en heren, bon nochi.
Ik heet u allen van harte welkom op deze mooie avond. Het is altijd fijn om te zien dat u in zo’n grote getale op mijn uitnodiging bent ingegaan.
Bij avonden als deze maak ik graag van de gelegenheid gebruik om een bepaald thema of kwestie aan de orde te stellen. Dit jaar vond ik dit echter lastig. Niet zozeer het bepalen van het thema als zodanig, maar meer omdat het in onze samenleving zo’n beladen onderwerp is. Over iets meer dan een maand staan we namelijk stil bij het feit dat het 50 jaar geleden is dat de gebeurtenissen op 30 mei 1969 plaatsvonden. Deze historische dag , die velen van ons zelf bewust hebben meegemaakt, heeft een onuitwisbare indruk op ons allen nagelaten. Hoewel vandaag al bijna een halve eeuw geleden, werken de gebeurtenissen van 30 mei door tot op de dag van vandaag en hebben daarmee een enorme impact op onze bevolking gehad. Het is niet voor niets dat ook heden ten dage nog over de exacte gebeurtenissen van die dag wordt gesproken en ook wordt getwist. Over de gebeurtenissen op de bewuste dag zelf wil ik het nu niet hebben, gedane zaken nemen namelijk geen keer. Wat mij wel intrigeert zijn de lessen die we uit de gebeurtenissen van 30 mei kunnen trekken. Wat hebben we daadwerkelijk geleerd van die dag? Hebben we wat geleerd en zijn we sindsdien gegroeid als volk? Gegeven de verschillende visies op de problematiek is een eenduidig antwoord op die vraag niet eenvoudig te geven. De belangrijkste les die ik er zelf aan overgehouden heb is dat geweld nooit de oplossing is; niet van de zijde van de burgerij, en ook niet van de kant van het bestuur. Geweld polariseert de samenleving en zorgt er voor dat mensen verder uit elkaar groeien in plaats van naar elkaar toe. Verschillen in opvatting dienen dan ook niet opgelost te worden op de barricaden, maar aan tafel. Alleen door in gesprek te blijven en door het debat te voeren met respect voor uiteenlopende visies en belangen, kunnen meningsverschillen nader tot elkaar worden gebracht. Dat moet je doen in tijden van voorspoed, maar zeer zeker in tijden wanneer er tegenwind is.
En zo kom ik tot de uitdagingen waarvoor we ons momenteel gesteld zien. Ik zeg bewust ‘we’ omdat ik niet alleen doel op het bestuur, niet alleen op de bedrijven en instellingen, maar op ons allemaal. Al enige tijd ervaren we financieel-economische en sociale neergang en het einde lijkt nog niet in zicht. Stijgende werkeloosheid, dreigende bezuinigingen en onzekerheid ten aanzien van de raffinaderij; het land en haar bevolking lijden onder de omstandigheden waar zij zelf slechts deels voor verantwoordelijk zijn. Het toerisme is de sector die we moeten koesteren nu deze zich aan de economische malaise lijkt te onttrekken. Het mag niet geraakt worden door onrust in ons land. Het is in deze moeilijke tijden dat we ervoor moeten waken dat populisme en gevoelens van onverdraagzaamheid de kop op kunnen steken. Dat kunnen we niet laten gebeuren en dat mogen we niet laten gebeuren. Het is aan ons allen om hier weerstand aan te bieden door elkaar vast te houden en respect te tonen voor een andere zienswijze. Maar ook kritisch naar ons zelf blijven kijken en ons afvragen of we wel het goede doen. Krijgen de burgers wel gelijke kansen? Worden de maatschappelijk opbrengsten eerlijk verdeeld? Voelt de burger zich rechtvaardig behandeld? Ik heb de stellige overtuiging dat wanneer we dit blijven doen, we niet alleen gezamenlijk deze storm zullen doorstaan, maar er samen ook sterker uit zullen komen.
Dames en heren,
Een mooie traditie van Koningsdag is dat we niet alleen de verjaardag van onze Koning Willem-Alexander vieren, maar ook dat we het moment gebruiken om expliciet stil te staan bij een bijzondere groep mensen die zich belangeloos en langjarig hebben ingezet voor onze samenleving. De gebieden waarop zij zich inzetten zijn divers, maar altijd wezenlijk. Of het nu het ondersteunen is van minderbedeelden, een bijdrage leveren aan het behoud van onze cultuur of inzet is voor de sport, allen verdienen onze hoge waardering. De nadrukkelijke publieke erkenning krijgen zij van ons vandaag, maar verdienen deze natuurlijk het hele jaar door!
Deze ochtend mocht ik 14 fantastische Curaçaoënaars bekend maken die geëerd zijn met een onderscheiding die hen door zijne Majesteit is verleend. Deze toppers zijn vanavond bijna allemaal aanwezig en ik wil ze bij deze nogmaals van harte feliciteren met hun onderscheiding en ze bedanken voor hun tomeloze inzet gedurende de afgelopen jaren!
Graag hef ik samen met u het glas en breng ik een toast uit op de gezondheid van Zijne Majesteit de Koning en op de verdiensten van onze decorandi.
Leve de Koning!!!!!
Biba e Rei!!!!
ISKURSO DI GOBERNADOR DI KÒRSOU
SEÑORA LUCILLE GEORGE-WOUT
SINTA NA KANTIDAT
DIA 26 DI APREL 2019
D
Bon dia tur hende presente, i partikularmente nos dekoradonan,
Awe ta un dia grandi i spesial atrobe. Un dia pa nos reflekshoná i rekonosé tur e hendenan komprometí ku nos sosiedat ku di forma boluntario i ku pleno dedikashon ta traha pa e komunidat akí. P’esei mes tambe ta un honor pa na nòmber di Su Mahestat Rei mi por otorgá boso un Kondekorashon Real. Na tur, ta 14 persona, di kua dos no por ta presente awé, lo risibí kondekorashon. Ta un distinshon ku kada un di boso realmente meresé! Pasobra un sosiedat no por sin hende manera boso.
Mas i mas ta notabel kon duru kurason di hendenan den nos komunidat ta bira. Duru den e sentido ku kada ken ta pa su mes, sin ta paga muchu tinu na su próhimo den nesesidat. Afortunadamente den boso kaso esei ta otro!
E tendensia egoista akí ta kana samsam ku e normanan ku a blikia. Mi ta di opinion ku nos mester kibra e tendensia akí i regresá na loke ta nos base, kaminda ta importante pa ta ehèmpel i duna bon ehèmpel. Karakterístikanan esensial manera integridat, hustisia i miserikòrdia mester bolbe bin destaká. Pasobra ta parse ku hopi hende a pèrdè e balornan akí for di bista. Anto ku esei mi ke men ku mas i mas hende ta di opinion ku nan por eksigí sierto kos, pasobra nan ta konsiderá ku esei ta nan derecho. Por sierto hopi bia no ta masha kla di unda e derecho ei ta bini. P’esei lo mi tin gana di mira ku hende ta bai dediká nan di un forma modesto na sirbi na lugá di eksigí. Un kambio asina ta benefisioso pa henter komunidat. Ta di mashá importansia pa huntu nos progresá komo hende i no laga progreso pa djis un grupo selekto so.
Ku boso esfuerso boso ta okupá diariamente ku yuda hende pa nan bai dilanti. Boso ta keda den e ròl di sirbidó na bienestar di boso próhimo, tin bia asta a kosto di boso propio interes. Nada malu ku esei, pasobra komo sosiedat nos mester hasi sakrifisio bai i bini, pa nos yega atrobe na esensia di eksistensia humano. Ku debido orguyo Kòrsou por bisa ku boso manera di ser i boso dedikashon na boso semehante ta bon pa nos pais. Boso ta duna ehèmpel kon mester anda, sea ta den deporte, den misa, den bo bario òf den arte. Tur esakinan ta tereno ku ta konektá hende ku otro i kaminda hende tin mesté di otro.
Lo mi ke animá boso pa sigui ku boso trabou i sigui marka pouta di dunadó di bon ehèmpel. Ta duna otro hende speransa, i... mi tambe. Hopi hende ta dependé di boso kontribushon i di boso yudansa. Pa nan, boso ta di balor inkalkulabel. Boso tin un ròl masha importante den nos sosiedat i mi ta spera sinseramente ku boso lo por sigui desempeñá e ròl akí pa hopi aña mas.
Mi ke konsiderá kòrtiku asina boso aktividatnan spesial, ku ta loke a kondusí na e distinshon akí.
Miembro den Órden di Oranje Nassau
1 Sra. M.E. Mathew-Barry Komo miembro aktivo di iglesia Ebenezer bo a okupá un lista di funshon masha largu i impreshonante. Di sekretario i rekoudadó di fondo, te presidente di ‘Ebenezer Women’s Group’. Bo ta semper kla pa sirbi bo próhimo. Niun pregunta, niun petishon no ta demasiado pa bo. Semper lo bo mira kon ta hasi pa bini kla. Bisa nò, no ta bo banda mas fuerte. Via ‘Miss Lee Foundation’ bo ta yuda mucha i adulto mediante kurso, pa nan desaroyá nan kualidatnan sosial i personal. Pero no ta via iglesia so..., tambe via ‘Health Care Toastmaster Club’ i ‘Female Jaycees Curaçao’ bo ta purba yuda e miembronan den desaroyo di nan kualidatnan personal i komo lider. Pa tal dedikashon a nombrá bo asta Senador di ‘Jaycees International’.
2. Sr. E.C.F. Bertad Despues di tabata 40 aña aktivo den enseñansa, bo ta guia hóbennan tambe komo coach, den sòfbòl i den futbòl di sala. Bo a sa di logra asta 7 kampionato tras di otro. Pero no ta hóbennan so a hòrta bo kurason. Bo tin 21 aña ta dediká bo na bo bario Willibrodus, komo presidente di sentro di bario. Bo a lucha tambe pa playa di Daaibooi keda libremente aksesibel i ku éksito! I komo si fuera no ta basta, bo tabata aktivo den polítika i bo tabata 10 aña miembro di direktiva di PNP.
3 Sr. O.F. Cuales Señor Cuales, asina menshoná bo nòmber, mesora Curom ta bini na mente. Bo tin mas di 45 aña enkargá ku programa di radio i bo ta duna reportahe di tópiko- i temanan diverso. Prinsipalmente bo narashon deportivo a duna deporte un otro dimenshon. E estilo ku bo a nara beisbòl a hasi e deporte akí mashá popular serka hóbennan. Hende a yega na mira deporte ku henteramente un otro bista. I narando na papiamentu bo a tene e leng’akí bibu i den desaroyo. Banda di e narashon i papiamentu ku tin bo interes, b’a dediká bo tambe hopi aña pa mantené e tradishon di Karnaval i Kultura di Kòrsou en general. Den e kuadro ei tambe bo a okupá vários kargo ehekutivo.
4 Sra. M.A. Esclodina Banda di bo trabou komo dosente den enseñansa spesial, bo ta dediká hopi tempu na religion i iglesia. Bo ta un forsa indispensabel na parokia di ‘Christus de Goede Herder’. Bo ta enkargá spesialmente ku duna guia religioso na mucha- i hóbennan i partikularmente hóbennan ku kapasidat limitá pa siña. Bo ta yuda ku atministrashon di Parokia i bo ta dediká bo na hendenan den nesesidat. Esaki bo ta hasi ofresiendo nan yudansa finansiero, pero tambe kolektando nesesidat di tur dia. Ta un dedikashon inkansabel ku bo ambiente no a laga di nota.
5 Sra. A.M.P. Jessurun.
“Señora Jessurun awe ta strobá i lo e risibí su Kondekorashon Real na un otro okashon.” Komo persona kende a tuma e inisiativa i komo fundadó di Arte di Palabra, b’a stimulá amor pa Kultura di Kòrsou i pa papiamentu i pone esaki sentral serka hóbennan. Asta Aruba i Boneiru, inspirá pa bo, tin nan propio Arte di Palabra i ta tene kompetensia entre e islanan ABC. Tur esaki a meresé korona tambe, pasobra Arte di Palabra a risibí vários premio, manera por ehèmpel
Premio Internashonal pa Lenga Materno, Stanley Lamp Award i Premio Biennal Pierre Lauffer, Chapi di plata. Banda di Arte di Palabra bo ta tene papiamentu bibu, skibiendo pa enseñansa buki na papiamentu bo mes. Te dia djawe ainda ta hasi hopi uso di esakinan. Danki pa e kontribushon akí! Anto, no ta skibimentu di buki pa enseñansa so tabata importante pa bo. Guia e alumnonan tabata nifiká ainda muchu mas. Den bo funshon di konrektor bo studiantenan semper por a yega serka bo i haña oido.
6 Sra. S.E. Nisbeth-Larmonie
“Señora Nisbeth-Larmonie awe ta strobá i lo e risibí su Kondekorashon Real na un otro okashon.” E pashon ku ta bibu den bo ta manera ‘Sanger ta sarafina... si e no por kana, e ta gatia.’ No opstante bo edat, bo ta keda dediká bo na desaroyo di kanto i na dirigí vários kor, manera ‘Bach Koor Curaçao’, kor ‘Orfeon Crescendo’ i e kor ‘Forti Kantando’. Banda di duna lès den formashon musikal tantu na adulto komo na mucha den sentronan di bario, bo a okupá tambe funshonnan ehekutivo pa kor di ‘Sta. Rosa de Lima’ i pa ‘Stichting Educatie Dirigenten en Koristen Kanta den Tono ku Amor i Alma’. Hopi aña largu bo tabata e forsa propulsor tras di organisá kurso di kanto koral i di dirigente koral. Danki pa loke bo a nifiká pa muzik na Kòrsou, i ta nifiká te ainda!
7 Sra. E.F. Martis-Leito Konvensí ku edukashon i desaroyo ta yabi pa futuro, b’a dediká bo na bo próhimo hopi aña largu via enseñansa i iglesia. Komo un hende ku tabatin un hubentut difísil e mes, bo por komprendé hende den difikultat bon i tabata bo plaser saka un man pa yuda nan. Via enseñansa, banda di duna lès, bo a yuda tambe desaroyá pa skol vários material na papiamentu.
Resientemente b’a publiká asta un outobiografia titulá ‘Ami ta Judith’. Bo tabata semper dispuesto pa yuda alumnonan ku nan spreekbeurt, opstel i resitashon. Di pursi pa bo, enseñansa ta yabi pa futuro. Te dia djawe ainda bo ta aktivo den bo komunidat di iglesia. Bo ta duna guia na adulto pa prepará nan pa e sakramentonan, bo ta tene charla i duna lès di katisashi. Tur esaki bo ta hasi pa motivá hende ku nunka nos no mester entregá.
8 Sr. N.D. Martina Komo lider spiritual di ‘Prison Fellowship Curaçao’ bo ta nifiká asina tantu pa èks detenidonan i nan famia... No solamente bo ta guia nan pa nan keda riba bon kaminda, bo ta yuda nan tambe finansieramente i materialmente. Anto bo ta hasi esaki for di bo mes saku. Asta bo a tuma famia di un detenido 3 aña den bo kas. Ainda, komo kapelan/kuidadó religioso na prizòn, bo ta keda dediká bo na e detenidonan i via Brasami, na otro hendenan ku mesté di yudansa. Kaminda hopi hende ta pèrdè speransa den detenidonan, abo t’ei semper ku bo positivismo pa yuda e hendenan akí pasa den tempu difísil.
9 Sr. R.B. Pereira Señor Pereira, amor pa mucha i deporte ta den bo sanger. Ademas di a dediká bo durante hopi aña na bienestar di ’bo muchanan’, bo a lucha tambe via sòfbòl pa e kousa ei. Bo mes a funda ‘Liga Uni Tur’, pa duna hóbennan oportunidat pa praktiká deporte. Despues ku b’a funda e Liga i bo tabata presidente, b’a okupá mas funshon ehekutivo den sòfbòl, manera tesorero na ‘Sport Vereniging Pichingolo’ i sekretario di ‘Curaçaose Softbal Bond’. B’a sigui un kurso komo rèfri, di moda ku bo por a flùit wega di sòfbòl tambe. I ora bo no ta na niun di e puestonan akí bo ta riba vèlt ta coach, òf ta hasi mantenshon na kualke kos nesesario di e vèltnan. Bo amor pa mucha i pa deporte ta bai leu i tur hende a nota esei debidamente. Masha hende ta gradisidu pa bo aporte i te ainda nan ta piki fruta di esei.
10 Sra. L.E. Sampson Mas di 22 aña bo ta lider di e grupo hubenil ‘The New Generation Group’ di Iglesia Ebenezer. Bo ta sostené hóbennan di edat di 12 te 20 aña den formashon di nan desaroyo personal i sosial. I bo ta hasi méskos tambe pa e muchanan di ménos rekurso den Oranjestraat i e bario Nieuw Nederland, ku ta forma e grupo hubenil ‘Watermelon Group’ denter di Iglesia Ebenezer, e iglesia pa kua bo ta okupá mas ku un funshon so, manera miembro di ‘Wijkkerkenraad’, miembro di ‘Centrale Kerkenraad’ di VPG, i sekretario di ‘Miss Lee Foundation’. E fundashon akí ta ofresé kurso pa promové desaroyo personal i sosial. Bo ta semper dispuesto pa yuda, sin ta ferwagt nada a kambio.
Kabayero den Órden di Oranje Nassau
1 Sr. J. A. Boutmy Bo a pone e deporte di esgrima na Kòrsou riba mapa, komo deportista i komo rèfri. Bo tabata un guru deportivo pa ekselensia. Banda di praktikadó di e deporte akí bo a okupá vários funshon ehekutivo, manera na klup di futbòl ‘Bandelino’ i na ‘Panamerikaanse Olympiërs Associatie’. Bo ta ko-fundadó di ‘Olympiërs Associatie van de Nederlandse Antillen’ i di e museo di deporte. Te awe ainda nos ta piki fruta di e aportenan akí. Bo ta tambe e hende ku a tuma e inisiativa pa na Hato bini un monumento dediká na Deporte ku na bo opinion no por a falta.
2 Sr. R.E. Colastica Bo ta di gran nifikashon pa desaroyo di religion katóliko na Kòrsou. For di 1978 bo ta presidente di e fundashon ‘Hóben e piedra bibu’. Ta un fundashon ku ta sostené hóbennan den nan desaroyo religioso i personal. Esei ta varia di organisá konferensia i kurso, te presentá programa di televishon. Ademas, via direktiva di ‘Stichting Rooms Katholiek Schoolbestuur’ bo ta dediká bo na enseñansa. No ta religion so tin bo interes. Nos no por laga di menshoná bo dedikashon na ansianonan via ‘Fundashon Nos Welita’ i tambe via ‘Raad voor Milieu Hygiëne’, na medio ambiente. Abo a pèrkurá pa e ansianonan a haña un kas nobo i ku a desaroyá un maneho riba tereno di medio ambiente.
3 Sr. F.B.M. Kunneman Bo tabatin un ròl di importansia den desaroyo atministrativo na 10-10-10. Promé komo visepresidente di Raad van Advies, pero despues tambe komo consultant.
Bo a sa di trese partidonan na tur dos banda di oséano huntu. Ta manera bo tabata logra esaki semper ku e fleksibilidat nesesario. Último añanan bo ta dediká bo na hasi komunidat mas konsiente di e reglanan di ‘corporate governance’ via skibimentu den korant, pero tambe ku kátedra na Universidat i dunando kurso gratuito. Komo abogado tambe bo a hasi esfuerso via e vários posishonnan ku bo a okupá, pa yuda mehorá aplikashon di lei den teoria i den práktika. Un rekòrt remarkabel.
4 Sr. A.A. Ramirez Bo tin mas di 25 aña presidente di ‘Rode Kruis Curaçao’! Bou di bo presidensia bo a pèrkurá pa Rode Kruis a haña un edifisio nobo. Bo a sòru ademas pa funda un sentro médiko na Barber, pero tambe ku transporte di ambulans a haña loke tabata nesesario pa un servisio adekuá. Bo a dediká bo ademas pa boluntarionan risibí preparashon adishonal i pa Rode Kruis na e diferente islanan a bai kooperá mas ku otro i ku otro organisashonnan relevante. I e dedikashon ei a duna fruta na ora di vários desaster di naturalesa ku Karibe a konosé. Na 2013 a koroná Rode Kruis ku e distinshon ‘Appeltje van Oranje’ pa e sekshon di boluntarionan hubenil. Anto tur e kosnan akí bo a hasi boluntariamente banda di bo propio konsultorio di okulista ku ta konta ku hopi kliente. Danki pa bo dedikashon.
Mi ta felisitá boso tur ku boso Kondekorashon Real bon meresí.
Un tremendo aplouso pa nos dekoradonan!
Promé ku efektivamente mi otorgá e dekorashonnan, mi ta pasa palabra pa mi achudant kende lo lesa e Dekreto Real.
Diskurso di Gobernador di Kòrsou na okashon di resepshon di aña nobo djárason dia 3 di yanüari di 2019
Ekselensianan, apresiado siudadanonan, bon nochi.
Mi ta kontentu di por saludá boso tur awe nochi atrobe, akí den hardin di palasio di Gobernador di Kòrsou.
Den masha sentido 2018 no tabata un aña fásil i 2019 tambe, manera situashon ta pinta lo ta un aña kompañá ku hopi reto. E desafionan akí sin duda lo eksigí lo nesesario di gobernashon, di industria i komèrsio, di sindikalismo, pero tambe di abo, siudadano. Den sierto sentido lo por kalifiká 2019 komo e aña di kambio. Nos lo ta kapas na 2019 pa laga Kòrsou bolbe floresé pa tur hende?
Damas i kabayeros,
Aña ku a pasa tabata un aña difísil pa Kòrsou. Meskos ku e añanan promé, na 2018 a bolbe papia di kontrakshon ekonómiko. For di 2016 Kòrsou ta den un reseshon i hopi empresa, organisashonnan sosial i siudadanonan ta pasando trabou pa tene kabes riba awa. Afortunadamente mayoria di bia esaki ta logra tambe, pero ku demasiado frekuensia nos ta lesa notisia di hotèlnan ku mester sera, tokante kantidat di retiru di personal òf tokante empresanan ku ta bai fayit.
Pa gobernashon di nos pais tambe tabata un aña difísil. Sigur pa estado di finansa públiko. Debe di gobièrnu a bai oumentando segun añanan a pasa. No solamente den término apsoluto, sino tambe den porsentahe di e produkto interno bruto di pais.
Tur hende lo ta di akuerdo ku e tendensia negativo akí no ta algu ku nos por keda soportá años i años mas. Nos tur por a tuma nota di e preokupashon ku Cft tin den e konteksto akí.
E situashon finansiero ekonómiko aktual ta afektá nos tur. Pèrdida di forsa di kompra, òf pió ainda, pèrdida di un entrada, ta un peso pisá riba lomba di siudadanonan òf famianan ku ta pasando den e sirkunstansia akí, pero tambe, peso riba nos poblashon komo totalidat. Pa un kantidat di siudadano e peso ta di tal magnitut ku nan ta bai buska un mihó bida fo’i Kòrsou. Na 2018, pa promé be den 15 aña por a nota un superávit migratorio den nos pais. Ta nifiká ku aña pasá pa promé be den un tempu largu mas hende a sali, ku hende a bin establesé na Kòrsou. Na mi opinion esaki ta típiko di e situashon ku nos t’aden.
Damas i kabayeros,
Yu di Kòrsou ta hende elástiko i fuerte. Ta loke atraves di siglonan nos a proba kaba. Pero pa fuerte ku un hende ta..., den tempu di krísis e tin nesesidat di tin perspektiva, di tin un bista riba yegada di mihó tempu. Pero ki ta e motibu ku progreso na Kòrsou ta stanka? Pakiko den e añanan ku a pasa a bai nos den sentido finansiero, ekonómiko i sosial mas bien malu, i no mihó? Lamentablemente no tin un kontesta klá riba e pregunta akí. Di mes e desaroyonan na Venezuela a kontribuí, pero esaki sigur no ta loke ta splika orígen di tur nos problemanan
…….
Den nos propio pais nos mester kambia rumbo di e baimentu atras akí. Nos mester keda puntra nos mes si efektivamente nos ta hasiendo e kosnan korekto i si nos ta hasi esakinan manera mester ta. Nos ta usando semper nos rekursonan limitá di e forma mas efektivo i efisiente posibel?
Damas i kabayeros,
M’a kaba di mustra awor ei, ku den tempunan difísil pueblo tin mesté di perspektiva. I nos poblashon tambe tin nesesidat di mira lus na final di e tùnel pa e sigui kere den tempunan mihó. Ta ora nos mira e oportunidatnan, nos por ta prepará pa pone nos skouder bou di nan i trese mehoransa. Ta ku satisfakshon mi ta mira antó kresementu di turismo i gosa di mira mas barku krusero den nos haf i kurason di nos siudat rebosante di turista. Sinseramente mi ta yama invershonistanan grandi, nobo, internashonal den turismo i den trahamentu di barku bon biní. Den e desaroyonan positivo akí mi ta mira e promé señalnan di rekuperashon ekonómiko.
Alabes nos no por laga di tene na kuenta e retonan enorme ku Kòrsou ta konfrontando. Di kurason mi ta spera ku na 2019 ta kaba rònt af algun proyekto den desaroyo. Lo ta bon ora Hòspital Nobo efektivamente bira operashonal, ora bini seguridat rònt di eksplotashon di refineria, ku porfin ta kibra e problemátika di ‘red tape’, di moda ku tumamentu di desishon tokante proyektonan por kana aselerá.
Gobièrnu, huntu ku mundu di negoshi ta trahando bela yen pa krea e malchi pa kresementu ekonómiko i prosperidat. E plannan t’ei kaba i ta trahando diligentemente riba ehekushon di esakinan.
Mi ta kontentu di konstatá ku gobiernu ta hasi uso tambe di e posibilidatnan ku Reino ta ofresé nos. Organisashon di e próksimo mishon komersial ‘bon biní for business’, kaminda gobièrnunan di Hulanda i di Kòrsou konhuntamente ta purba interesá empresanan pa bin invertí na Kòrsou, ta un ehèmpel di kooperashon efektivo.
Damas i kabayeros,
2019 ta bai bira un aña di reto, pero mi ta konvensí ku ora gobernashon, komèrsio i pueblo en general traha man na man, e momentonan bunita i eksitoso lo predominá eksplísitamente. Huntu nos por hasi e aña nobo akí un bunita aña!
Ta mi plaser pa huntu nos brinda. Huntu ku mi esposo Herman mi ta deseá kada un di boso i boso famia un aña nobo próspero i salú!
Salú!
Proost!
Cheers!
DISKURSO DI GOBERNADOR DI KÒRSOU SRA. L.A. GEORGE-WOUT NA RESEPSHON DI DIA DI REI
26 di APREL 2019
Ekselensianan, damas i kabayeros bon nochi.
Un sinsero bon biní na boso tur riba e bunita anochi akí. Semper ta dushi nota ku na un kantidat asina grandi boso ta aseptá mi invitashon. Riba nochinan manera esaki mi ta gusta usa e oportunidat pa trata un sierto tema òf asuntu. Sin embargo e aña akí m’a haña esei fèrfelu. No tantu e kuestion di disidí kua tema, sino mas bien pasobra den nos komunidat e tópiko ta asina kargá. Aki algu mas ku un luna nos ta kòrda ku 50 aña pasá e susesonan di 30 di mei a tuma lugá. E dia históriko akí, ku hopi di nos a eksperensiá konsientemente, a laga un impreshon imborabel serka nos tur. Maske awe ya ta kasi mitar siglo a pasa, loke a sosodé dia 30 di mei ta sigui tin su efekto te dia djawe i e tabatin un impakto enorme riba nos poblashon. No ta pòrnada ku te dia djawe ainda ta papia i ta diskutí riba loke eksaktamente a pasa. Mi no ke papia awor akí tokante e susesonan di e dia ei mes, awa na suela nos no por rekohé..., ta klabu pasá. Loke sí ta intrigá mi ta e lèsnan ku nos lo por a siña di 30 di mei. Kiko nos a siña realmente di e dia ei? Nos a siña algu i for di e tempu ei nos a krese komo pueblo? Konsiderando e diferente puntonan di bista riba e problema, no ta fásil duna kontesta kla riba tal pregunta. E lès mas importante ku mi mes a siña ta ku violensia nunka no ta e solushon; ni di parti di e siudadania, ni tampoko di parti di esnan na kabes di pais. Violensia ta polarisá sosiedat i ta pèrkurá pa hende krese mas separá fo’i otro na lugá di yega mas serka otro. Por lo tanto, no mester resolvé e diferensianan di opinion riba barikada, sino na mesa. Ta manteniendo kombersashon i kondusiendo debate ku rèspèt pa e puntonan di bista i interesnan ku ta diferensiá, por trese e diferensianan di opinion mas serka otro. Ta loke mester hasi den tempu di prosperidat, pero masha sigur tambe den tempu ku bientu ta kontrali.
I asina mi ta yega na e retonan ku nos ta enfrentá aktualmente. Mi ta papia di ‘nos’ konsientemente, pasobra mi no ta referí na gobièrnu so, na empresa- i institushonnan so, sino tambe na nos tur. Nos tin algun tempu kaba ta eksperimentá ku nos situashon finansiero-ekonómiko i sosial ta bayendo atras i final ainda no ta na bista. Nos tin algun tempu kaba ku oumento di desempleo, medidanan di ousteridat menasante, inseguridat tokante refineria; pais i pueblo ku ta sufriendo bou di sirkunstansianan pa kua parsialmente so nan mes ta responsabel. Turismo ta e sektor ku nos mester tesorá awor ku ta parse ku e ta evadiendo e krísis ekonómiko. No por laga disturbionan den nos pais afekt’é. Den e tempunan difísil akí nos mester ta konsiente ku populismo i sintimentunan di intoleransia por surgi. Nos no por laga esaki tuma lugá i nos no mag di laga esaki tuma lugá. Ta na nos tur pa resistí esaki manteniendo nos uní i mustrando rèspèt pa vishon diferente. Pero nos mester keda mira nos mes tambe krítikamente i puntra nos mes si nos ta hasiendo loke ta korekto. Ta asina ku siudadanonan ta haña oportunidat igual? Ta repartí e benefisionan sosial honestamente? E siudadano ta sinti ku ta trat’é di forma hustu? Mi ta kere firmemente ku si nos sigui hasi esaki, nos lo no soportá huntu e tormenta akí so, sino ku huntu nos lo sali mas fuerte for di e trafat.
Señora i señores,
Un bunita tradishon di dia di Rei ta ku no ta dia di aña di nos Rei Willem-Alexander so nos ta selebrá, sino ku nos ta usa e momento tambe pa reflekshoná eksplísitamente riba un grupo di persona spesial kendenan a traha pa nos sosiedat di manera desinteresá i durante hopi aña. E áreanan na kua nan a dediká nan ta diverso, pero semper esensial. Ya sea nan ta apoyá esnan ménos afortuná, kontribuí na preservashon di nos kultura òf nan ta dediká nan na deporte, nan tur ta meresé nos gran rekonosementu. Awe nan ta risibí rekonosementu públiko eksplísito, pero naturalmente nan meresé esaki henter aña i semper!
Awe mainta tabata mi plaser anunsiá 14 kurasoleño fantástiko ku a honra nan ku un premio otorgá pa su Mahestat. Kasi tur e tòpernan akí ta presente awe nochi i mi ke bolbe felisitá nan sinseramente ku nan distinshon i gradisí nan pa nan esfuerso sin frena durante e último añanan!
Mi ke bati glas huntu ku boso awor i brinda pa salú di Su Mahestat Rei i pa e méritonan di nos dekoradonan.
Biba Rei!!!!
Beste / Lieve medeburgers,
De Kerstboom is weer opgetuigd. In veel huizen zal de Kerststal zijn uitgestald. En zowel in huis als buitenshuis is de verlichting weer aangebracht. Misschien wat minder dan andere jaren; maar toch (…) In kerken wordt het kerstverhaal verteld. Families komen weer samen en vrienden worden opgezocht. Zo creeren we met elkaar de Kerstsfeer. De viering van de komst van de Vredevorst, Jezus Christus!
Een gevoel van geborgenheid en saamhorigheid. Ook van veiligheid en vertrouwen. Elk mens heeft daar behoefte aan. En het mooie is dat we dat aan elkaar kunnen geven; zonder dat het ons iets kost. Door het aan een ander te geven, krijgen we het ook vanzelf terug.
(…)
Dat gevoel van veiligheid en geborgenheid kan helaas ook verloren gaan. Bijvoorbeeld als gevolg van negatieve ervaringen, waardoor men teleurgesteld is geraakt in de medemens of de overheid. Dan is het gegeven vertrouwen beschaamd; en raken relaties verstoord. Mensen besluiten daardoor om niet meer mee te doen; dat kan voorkomen binnen de familie, maar ook binnen de gemeenschap als geheel.
Als je dat een enkele keer overkomt, dan kan je je daar nog overheen zetten. Maar als er een patroon ontstaat van teleurstelling en het gevoel van buitengesloten te zijn, dan raakt het vertrouwen onherstelbaar beschadigd. En dan loopt de maatschappij als geheel vast. Dat moet ten alle tijden worden voorkomen.
Dat gevoel wordt versterkt als mensen niet volledig mee kunnen doen in de maatschappij. Als medeburgers de aansluiting missen door achterstand in onderwijs of toegang tot sociale voorzieningen, dan leidt dat tot ongenoegen en ontwrichting. Dan zien mensen “het niet meer zitten”; en kiezen ze hun eigen weg.
Ook kan dit gevoel worden veroorzaakt als groepen elkaar om andere redenen buitensluiten; vanuit het idee: “nu zijn wij aan de beurt”. We weten inmiddels ook als gemeenschap maar al te goed hoe dit kan ontsporen.
Zo kunnen gescheiden werelden ontstaan. Een tweedeling in de maatschappij. Dat moeten we niet willen op Curacao.
We kunnen allemaal redenen bedenken om ons gedrag goedpraten; we zeggen dan: “zo werkt het nu eenmaal in onze maatschappij” of “als ik het niet doe, dan doet een ander het wel”. Maar is dat nou de manier waarop we met onszelf willen leven? Het louter nastreven van eigen belang doet afbreuk aan de solidariteit die we binnen een gemeenschap nodig hebben.
We moeten elkaar juist bijstaan in moeilijke tijden. En niet het onderste uit de kan willen halen. Een zekere gematigdheid is een deugd; zeker als we als gemeenschap de tering naar de nering moeten zetten. Dat kan ook het draagvlak voor maatregelen, die soms ook nodig zijn, vergroten.
Laten we elkaar daarom helpen om die reflex – om ons eigen belang voorop te stellen- te weerstaan. Laten we elkaar op het rechte pad houden, zodat we geen machten van buitenaf nodig hebben om misstappen te corrigeren. Als ons dat lukt, dan zal ons dat trots maken op onszelf. En bovenal, dan zullen ook onze kinderen trots kunnen zijn op ons; en wij op onze kinderen. Onze samenleving wordt daar beter en mooier van.
Zoals ouders hun kinderen moeten voorleven, zo zullen leiders van de gemeenschap als voorbeeld moeten dienen voor de burgers. “The tone at the top” is vaak bepalend voor handelen en gedrag van mensen binnen organisaties of een gemeenschap. Schuiven met normen en waarden leidt tot verval. Daarbij gaat het er niet per se om dat we traditionele normen en waarden naar vorm naleven; maar wel dat we de kern daarvan onder alle omstandigheden overeind houden.
Daarom is reflectie op ons eigen gedrag en handelen van belang. We moeten onszelf rekenschap geven dat we nog steeds op de goede weg zijn. We kunnen en moeten onszelf corrigeren, waar dat nodig is. Dat weten we zelf ook wel. Een ieder kan dat op zijn eigen manier, in zijn eigen omgeving, doen. Behandel ik mijn kinderen eerlijk en gelijk; hoe ga ik om met mijn buren; klopt het wel als ik om gunsten vraag; neem ik mijn verantwoordelijkheid als bestuurder of leider; en kies ik voor het algemeen belang van de gemeenschap of laat ik mij leiden door deel-belang van mijn groep, of van alleen mijzelf.
De noden in ons land zijn groot. Zowel sociaal als materieel. Aan beide aspecten zullen we hard moeten werken. We moeten ons morele kompas aanspreken om het rechte pad te bewandelen. Maar als dat lukt, geeft dat ook rust en voldoening; gemoedsrust. Het vergt grote inspanningen van ons tezamen om zaken weer enigszins op orde te brengen en te houden. Maar zo kunnen we opnieuw veiligheid en vertrouwen en geborgenheid bij elkaar te vinden.
Met Kerst staat de zuiverheid en de kwetsbaarheid van het pasgeboren kind centraal. Maar als jong Land zijn we evenzeer kwetsbaar en zullen we moeten waken voor onze zuiverheid. Op Curacao zijn we op elkaar aangewezen om ons als Land verder te ontwikkelen. Het potentieel is er; maar we moeten elkaar de ruimte geven om tot ontplooiing te komen. Meedoen van allen in de maatschappij biedt de beste garantie dat mensen zich verantwoordelijk en betrokken voelen. Op basis daarvan zullen we bij elkaar een nieuwe geborgenheid en saamhorigheid kunnen vinden.
Mede namens mijn echtgenoot, wens ik u allen een zalig Kerstfeest.
Dat het Kerstlicht mag schijnen in ieders hart!