Deze kersttoespraak start ik met een zucht, een zucht omdat ook ik me het afgelopen jaar, met zovelen van u op momenten moedeloos heb gevoeld. Maar het is ook een zucht van opluchting. Er is steeds meer zicht op een vaccin tegen het coronavirus en het aantal besmettingen op ons eiland is de afgelopen dagen dalende . Dat stelt gerust. Een vaccin stelt ons in staat om het leven zoals we dat kenden voor de pandemie weer beheerst op te pakken. Dat wil nog niet zeggen dat we er zijn. Nog steeds is voorzichtigheid geboden, en zullen we voldoende rekening moeten houden met elkaar. 

De coronacrisis heeft iedereen geraakt. Of het nu door ziekte, verlies van een baan of eenzaamheid kwam, of omdat de crisis ons beperkte in onze vrijheid, we zijn allemaal hard en direct getroffen. Ons dagelijks leven is veranderd sinds de eerste coronabesmettingen in maart op ons eiland werden geconstateerd. 

En nu, met Kerst willen we maar een ding, samen zijn, stil staan bij wat is geweest en bij wat gaat komen. Samen lachen, samen eten en een hand leggen op een schouder van iemand die dat kan gebruiken. Juist nu kan dat niet en dat doet pijn. Vanaf deze plek wil ik iedereen die dit jaar een naaste heeft verloren veel liefde en troost toewensen. Het verlies valt nu extra zwaar omdat we niet op de gebruikelijke wijze afscheid kunnen nemen. Ik ben, net als heel veel Curaçaoënaars, in gedachten en met mijn hart bij u. 

Als we dit jaar iets hebben geleerd dan is het wel hoe belangrijk het is om je gesteund en niet alleen te voelen. Door deel uit te maken van een groter geheel, of dat nu een gezin, een kerkkoor, de buurt of een sportclub is, het is van belang om vreugdevolle gebeurtenissen te kunnen delen en steun te ontvangen op momenten dat het even niet meezit. 

Dit jaar hebben we ook op gepaste wijze stil gestaan bij het feit dat we 10 jaar een zelfstandig land binnen het Koninkrijk zijn. Ook als land hebben we ervaren wat het inhoudt om deel uit te maken van een groter geheel. Op verschillende wijzen hebben we hulp mogen ontvangen vanuit het Koninkrijk. Voedselhulp en financiële steun maar ook kennis en ervaring op het gebied van gezondheidszorg en onderwijs werden gedeeld op een moment dat we het zo hard nodig hadden en op een moment dat onze koninkrijkspartners zelf ook te lijden hadden van de pandemie. Nog steeds werken onze nationale diensten als de politie, kunstwacht en ziekenhuizen nauw samen met dienstonderdelen die zich elders binnen het Koninkrijk bevinden. Die samenwerking gaat gelukkig voorspoedig. Maar er moet nog veel gebeuren.

Ons Koninkrijk is een dierbaar bezit dat tegen een stootje moet kunnen. Wij hebben dit jaar ervaren dat dat ook zo is. De door onze Koninkrijksgenoten geboden hulp is vrijwillig maar niet vrijblijvend en zo hoort het ook. Samen zullen we de schouders zetten onder de opbouw en het herstel van Curaçao. Onze regering is zich daar ook bewust van. Zij heeft dit jaar laten zien waar het bij besturen om draait: verantwoordelijkheid nemen op momenten dat dat het hardst nodig is. Altijd met het belang van het volk op de eerste plaats. 

Er is de afgelopen maanden aandacht geweest voor verschillende groepen die door de crisis en maatregelen zijn getroffen. Dat is begrijpelijk en terecht. Er is oog voor ons zorgpersoneel dat een uitzonderlijke prestatie levert, voor de talloze vrijwilligers die in korte tijd voedselhulp wisten te mobiliseren waar nog steeds dankbaar gebruik van wordt gemaakt, de horeca ondernemers die hun met zorg opgebouwde werk in gevaar zien komen en voor onze muzikanten die een grote bijdrage leveren aan de levendige sfeer waar Curaçao ver over onze grenzen heen om wordt geroemd. 

Graag richt ik me toch in het bijzonder tot twee andere groepen. Deze groepen zijn ook van groot belang voor de verdere opbouw en het herstel van Curaçao. Dat zijn onze kinderen en jongeren.

Lieve kinderen, dit jaar is vast anders gelopen dan jullie hadden verwacht. Velen van jullie hebben schoollessen moeten missen. En ik begrijp dat dat stiekem voor een paar dagen spannend en leuk lijkt. Maar na een tijdje ga je toch je vriendjes en misschien zelfs de juf of meester missen. Verjaardagen worden niet op de gebruikelijke wijze gevierd, er kan minder vaak bij elkaar worden gespeeld en mogelijk is het thuis ook minder gezellig.

Datzelfde geldt voor onze jongeren; in een tijd dat jullie de wereld zouden moeten ontdekken en elkaar willen ontmoeten, doen wij een beroep op jullie om dat juist niet te doen. Jullie hebben een groot deel van het schooljaar noodgedwongen een stuk zelfstandiger moeten studeren dan jullie gewend zijn en het uitgaansleven is aan banden gelegd.  

Misschien hebben jullie je ook wel moedeloos gevoeld net als ik. Want wat kun je nu in een wereld waarin alles onveilig lijkt? Het is niet erg om onzeker of bang te zijn. Dat zijn we allemaal wel eens. Kijk goed om je heen, er is altijd iemand in de buurt die je kunt vertrouwen en die naar je zal luisteren, iemand op wie je kunt leunen. Deel je ervaringen met je ouders, je vrienden of iemand anders die je vertrouwt. Dat helpt vaak al enorm. Het grootste deel van het jaar hebben ook jullie moeten afzien en nu nog wordt een groot beroep op jullie gedaan om de geldende veiligheidsmaatregelen in acht te nemen. 

Lieve kinderen, lieve jongeren, ook jullie inzet is van belang voor het doorstaan van deze crisis. Hou dat in gedachten. Jullie kunnen, soms zelfs beter dan volwassenen, bedenken wat nog wel kan in deze tijd, en op welke manieren warmte en licht kunnen worden doorgegeven. Daarom heb ik het Gouverneurspaleis dit jaar extra laten verlichten, als symbool voor hoop op een beter nieuw jaar. 

Beste mensen van Curaçao, 

Mijn echtgenoot Herman en ik, wensen u en uw dierbaren een zalig en gezegend Kerstfeest en een Gelukkig Nieuwjaar. Blijf ook in 2021 goed op elkaar letten en voor elkaar zorgen. Laten we er samen een mooi nieuw jaar van maken.

Diskurso di Gobernador di Kòrsou 

Sra. L.A. George-Wout

na okashon di resèpsi di aña nobo 

djabièrnè 3 di yanüari 2020 

Ekselensianan, damas i kabayeros, bon nochi.

Dushi pa mira boso tur akí awe nochi den un aña nobo. Na okashonnan manera esaki ta un bon kustumber mira bèk riba trayektoria di e aña ku a pasa, pa mesora fiha bista tambe riba e periodo nos dilanti. Den masha sentido 2019 no tabata un aña simpel ni fásil. Desaroyo ménos faborabel ku den e añanan tras di lomba tabata sombra, a bira klaramente visibel i na medida kresiente tambe hende a sinti e realidat akí. Mi ta pensa ku mayoria di boso lo ta di akuerdo ku mi. Afortunadamente nos por nota desaroyo positivo tambe. Ta presisamente e desaroyonan positivo akí mester motivá nos pa bai dilanti.   

Damas i kabayeros,

Manera menshoná kaba, ta ku sintimentu miksto nos ta mira bèk riba 2019. Atrobe a pone nos sosiedat i su habitantenan na prueba. Desafortunadamente, den sentido ekonómiko, sosial i finansiero nos no a bai dilanti na 2019. Den término ekonómiko, por ehèmpel, tabata un aña atrobe di kontrakshon, loke ta nifiká entre otro, ku nos, gobièrnu, empresa- i siudadanonan, un biaha mas tabatin ménos sèn pa gasta. I pa 2020 tampoko nos no ta mira kresementu ekonómiko na horizonte. Ta un tendensia ku mas i mas ta preokupá mi. E próksimo periodo lo no ta fásil pa persona- i empresanan ku ya ta luchando. E situashon ekonómiko na Kòrsou, di un banda provoká pa e situashon na nos pais bisiña Venezuela, ta krea mayor insertidumbre. E konsekuensianan sosial di nos ekonomia tambaliante ta klaramente visibel i loke ta reforsá esakinan ta e echo ku reseshon ekonómiko ta kana samsam ku oumento di kriminalidat i konsekuentemente ku oumento den e sensashon di inseguridat di nos siudadanonan. 

Finansa públiko tabata i ta sigui ta motibu di preokupashon. Asina tantu hasta,  ku e situashon a resultá den un aanwijzing di Konseho di Minister di Reino. E aanwijzing a bini despues di konseho di  Konseho di supervishon finansiero, ku durante e último añanan na hopi okashon a ekspresá su preokupashon tokante e maneho finansiero di Kòrsou i e défisit di presupuesto di pais ku ta blo sigui oumentá. Sin embargo no ta den gobièrnu so ta eksistí opstákulo finansiero urgente, sektor bankario tambe konosé klaramente su retonan ku mester borda ku entusiasmo! 

Dama i kabayeronan,

E imágen problemátiko ku mi a kaba di pinta no ta pidi solushon, e ta grita, sklama pa solushon! Ta problemanan importante ku nos no por ni nos no tin mag di pasa pa generashonnan benidero. Por sierto, ta nos deber na nos yunan pa solushoná e problemanan aki i awor. Manera nos Promé Minister a bisa resientemente den VBC, nos lo mester superá nos resistensia pa loke ta e reformanan. Mi ta totalmente di akuerdo ku importansia di e pensamentu akí. No na último lugá pasobra e situashon finansiero ekonómiko ya kaba tin konsekuensia sosial i ku esaki e tin reperkushon serio riba nos komunidat i nos siudadanonan. E konsekuensianan akí ta promové desigualdat, hende den nesesidat i intoleransia, anto esaki ta daña no solamente e konfiansa di nos siudadanonan den nos polítika i gobernashon, sino tambe e konfiansa di invershonistanan potensial na fo’i tera. Realmente ..., nos mester hasi algu. 

…….

Karakter i seriedat di e problemanan sin embargo no ta hasi buskamentu di solushon fásil; ami tampoko no tin e kontesta integral. Loke sí mi ta mira ta ku, ku demasiado frekuensia nos ta keda na bon intenshon i ku nos ta neglishá  ehekushon di nos intenshonnan. Sin embargo nos lo mester konsentrá mas riba ehekushon di e plan- i e ideanan. No solamente top-down, di ariba bai abou, sino asosiá nos enfátikamente ku asosiashonnan na nivel lokal, den barionan i huntu ku NGO-nan i otro asosiashonnan sosial di importansia pa logra éksito di nos proyektonan. Ta di importansia tambe pa rekonosé ku nos enfoke por ta efikas si nos skucha otro ku rèspèt, si nos habri nos mente i enfrentá nos retonan ku kurashi, inisiativa i desishon. Laga nos kompará tambe kiko ta pasa na e otro paisnan den Reino. Mira Boneiru òf Hulanda por ehèmpel kaminda kos ta kanando masha bon mes. Mira, siña i spesialmente probechá e posibilidatnan ku nos posishon den Reino ta ofresé nos. Un bunita ehèmpel ta e kosnan rònt di e konferenshanan ‘Bon biní for business’. 

E strategia di kresementu ku gobièrnu a akordá ku Hulanda por sirbi komo un bon base pa e kaminda ku ta bai direkshon ariba, pero mester sosodé mas,  muchu mas ainda. P’esei mi ta hasi un yamada na dunadónan di trabou i na empleadonan, na gobièrnu i na mundu di negoshi, na siudadanonan i na mundu di polítika, pa tur hende uni forsa pa kambia e rumbo ku kos ta bayendo. Ta huntu nos mester ta desisivo, mustra inisiativa i tuma responsabilidat, ku e konvikshon ku nos ta superá nos problemanan. 

Damas i kabayeros,

Afortunadamente, no ta tur kos ta preokupante i ta surgiendo tambe e desaroyonan positivo nesesario. Turismo ta sigui desaroyá fuertemente. Tambe e otro sektornan manera, konstrukshon ta benefisiá plenamente di esaki. Proyektonan manera Marriot, pero tambe Corendon i Majestic ya ta dunando fruta. Sin embargo mi ta sumamente kontentu ku desaroyo di loke tabata Coral Cliff na Santa Marta komo esaki ta masha importante pa e hendenan na Bándabou. 

Respekto di refineria tambe, ta parse ku e insertidumbre ta ménos awor ku tin un akuerdo ku grupo-Klesh i Gabinete Rugghenaath a duna klaridat tokante e periodo di transishon te ora ku Klesh konkretamente tuma over e operashon. E echo akí ta un bendishon pa hopi famia ku sea parsialmente òf tin bia totalmente ta dependé di entrada di nan trabou na Isla. 

Finalmente nos a traha un hòspital fantástiko. Un hòspital ku nos siudadanonan por ta orguyoso di dje i ku ta hasi posibel ku hende por risibí e kuido ku nan meresé. Nos mester enfrentá realidat sí i keda krítiko. E hòspital a kosta masha masha hopi plaka i mester traha pa rekobrá e kosto ei. Ta importante pa esaki sosodé miéntras ku na mes tempu e kuido pa tur hende ta na nivel i ta keda pagabel pa tur hende. 

Damas i kabayeros,

Dos luna pasá Konseho di Minister di Reino di Hulanda a aprobá e nominashon pa bolbe elegí mi komo Gobernador di Kòrsou. Ku ta permití mi sigui sirbi pueblo di Kòrsou na e posishon prestigioso akí, ta i ta keda pa mi un honor sin midí. Ta un tarea ku mi ta tuma mashá na serio. Ta klaro ku mester ta asina tambe, teniendo na kuenta e retonan nos dilanti ku ta di tamaño konsiderabel i na gran kantidat. Retonan ku konhuntamente nos mester borda. Huntu nos tin di lucha komo gobernashon i gobièrnu, huntu ku mundu di negoshi, huntu ku partnernan sosial í ku siudadanonan. Ta asina so nos por pèrkurá pa progreso sosial i ekonómiko, pa preservá nos seguridat hurídiko i pa stabilidat finansiero, di moda ku prosperidat i bienestar pa nos pueblo ta keda sigurá; pa awor i pa futuro. No ta tur kos ta sigur, pero un kos sí e pueblo akí por konta kuné. Ami den tur kaso ta kompletamente kla pa e lucha!

Huntu ku boso mi ta bati glas. Na nòmber di mi esposo Herman mi ta deseá bo i bo hendenan un aña nobo masha próspero i bon di salú! 

Salú!

Proost!

Toespraak van de Gouverneur van Curaçao

Mw. L.A. George-Wout

Ter gelegenheid van de nieuwjaarsreceptie

Op vrijdag 3 januari 2020

Excellenties, geachte aanwezigen, bon nochi.

Fijn om u allen hier vanavond te zien in het nieuwe jaar. Bij gelegenheden als deze is het goed gebruik om terug te kijken op het afgelopen jaar om vervolgens de blik te richten op de periode die voor ons ligt. In veel opzichten was 2019  geen eenvoudig jaar. Minder gunstige ontwikkelingen die zich reeds in de voorgaande jaren leken af te tekenen, werden duidelijker zichtbaar en in toenemende mate ook voelbaar. Ik denk dat de meeste van u dit met mij eens zullen zijn. Gelukkig zijn er ook positieve ontwikkelingen waar te nemen. Het zijn deze ontwikkelingen waar we ons aan zullen moeten optrekken.    

Dames en heren,

Als gezegd was 2019 een jaar waar we met gemengde gevoelens op terug kunnen kijken. Onze samenleving en haar burgers werden wederom op de proef gesteld. Economisch, sociaal en financieel gingen we er in 2019 helaas niet op vooruit. Zo was er in economische zin opnieuw sprake van een jaar met krimp hetgeen onder andere inhoudt dat we allemaal, overheid, bedrijven en burgers, wederom minder te besteden hebben. En ook voor 2020 wordt geen economische groei voorzien. Het is een trend die mij in toenemende mate zorgen baart. De komende periode zal niet eenvoudig worden voor de mensen en de bedrijven die het nu al moeilijk hebben. De economische situatie in Curaçao, mede ingegeven door de toestand in ons buurland Venezuela, zorgt voor verdere onzekerheid. De sociale gevolgen van onze haperende economie zijn duidelijk zichtbaar en worden versterkt door het feit dat economische neergang meestal hand in hand gaat met een toename van criminaliteit en daarmee met een vergroting van het gevoel van onveiligheid bij onze burgers.

Ook de overheidsfinanciën waren en blijven een punt van zorg. Zozeer zelfs dat het resulteerde in een aanwijzing van de Rijksministerraad. Deze aanwijzing volgde op het advies van het College financieel toezicht, dat de afgelopen jaren telkenmale zijn zorgen heeft geuit over het financieel beheer van Curaçao en het oplopen van de tekorten op de begroting van het Land. Echter niet alleen binnen de overheid is er sprake van dringende financiële knelpunten, ook de bancaire sector kent nadrukkelijk haar uitdagingen welke met verve aangepakt moeten worden!

Dames en heren,

Het problematische beeld dat ik zojuist heb geschetst vraagt niet om een oplossing, het schreeuwt om een oplossing! Het zijn grote vraagstukken die we niet kunnen en niet mogen doorschuiven naar toekomstige generaties. Sterker nog, het is een plicht aan onze kinderen om ze hier en nu op te lossen. Zoals de premier recent bij de VBC heeft aangegeven, zullen we daarvoor ook onze weerstand ten opzichte van hervormingen moeten overwinnen. Ik onderschrijf nadrukkelijk het belang hiervan. Niet in de laatste plaats omdat de financieel economische situatie nu reeds grote sociaal maatschappelijke gevolgen heeft en daarmee nadrukkelijk een weerslag heeft op onze samenleving én op onze burgers. Ze werken ongelijkheid, behoeftigheid en onverdraagzaamheid in de hand en schaden niet alleen het vertrouwen van onze burgers in onze politiek en bestuur, maar ook dat van potentiële buitenlandse investeerders. We moeten echt nu iets doen…

…….

De aard en ernst van de problemen maakt het zoeken naar oplossingen echter niet eenvoudig; ik heb het alomvattende antwoord ook niet. Wat ik wel zie is dat we te vaak blijven steken in goede voornemens en dat we de uitvoering veronachtzamen. Het is echter juist de uitvoering van plannen en ideeën waar de nadruk op zou moeten liggen. Niet alleen top-down, maar nadrukkelijk in partnerschap met de samenwerkingsverbanden op lokaal niveau, in de bario’s, en tezamen met de NGO’s en andere maatschappelijke verbanden die van belang zijn voor het welslagen van onze projecten. Daarbij is ook van belang dat we erkennen dat we alleen dán doeltreffend in onze aanpak kunnen zijn wanneer we met respect naar elkaar luisteren, onze geesten openstellen voor de ander en met durf, initiatief en daadkracht onze uitdagingen aangaan. Kijk hierbij ook eens naar andere landen in ons Koninkrijk. Kijk bijvoorbeeld naar Bonaire of Nederland waar het momenteel erg goed gaat. Kijk, leer en maak vooral gebruik van de mogelijkheden die ons in dit verband binnen het Koninkrijk geboden worden. De conferenties rond bon bini for business zijn hier een mooi voorbeeld van. 

De door het kabinet met Nederland overeengekomen groeistrategie kan een goede basis dienen voor de weg naar boven, maar er moet meer gebeuren, veel meer. Ik doe daarom hierbij een appèl op werkgevers en werknemers, op overheid en bedrijfsleven, op burgers en politiek om gezamenlijk de handen ineen te slaan teneinde het tij te kunnen keren. Samen moeten we daadkrachtig zijn, initiatief en verantwoordelijkheid tonen en de overtuiging hebben dat we onze problemen gaan overwinnen.  

Dames en heren,

Gelukkig is niet alles zorgelijk en tekenen zich ook de nodige positieve ontwikkelingen af. Zo blijft het toerisme zich sterk ontwikkelen. Ook andere sectoren, zoals de bouw, profiteren hier volop van. Projecten als het Marriot, maar ook dat van Corendon en het Majestic werpen nu reeds hun vruchten af. Het meest ben ik echter verheugd over de ontwikkeling van het voormalige Coral Cliff in Santa Marta aangezien het zo enorm belangrijk is voor de mensen in Banda Abou. 

Ook ten aanzien van de raffinaderij lijkt de onzekerheid gelukkig verminderd nu er een akkoord met de Klesch-groep is gesloten en het kabinet duidelijkheid heeft verschaft over de transitieperiode totdat Klesch daadwerkelijk de exploitatie ter hand zal nemen. Dit gegeven is een zegen voor vele gezinnen die deels of soms helemaal afhankelijk zijn van het inkomen van de Isla.  

Ten slotte hebben we een fantastisch ziekenhuis laten bouwen. Een ziekenhuis waar Curaçao trots op kan zijn en waardoor de burger de zorg kan krijgen die hij of zij verdient. We moeten echter ook realistisch en kritisch blijven. Het ziekenhuis heeft heel veel gekost en die kosten moeten nog terug verdiend worden. Het is zaak dat dit gebeurt terwijl tegelijkertijd de zorg voor iedereen op niveau én betaalbaar blijft. 

Dames en heren,

Twee maanden geleden is de Rijksministerraad akkoord gegaan met de voordracht voor mijn herbenoeming als Gouverneur van Curaçao. In deze mooie functie het volk van Curaçao te mogen dienen is en blijft voor mij een hele grote eer. Het is een taak die ik niet licht opvat. Dat kan ook niet aangezien de uitdagingen waar we voor staan fors in omvang zijn en flink in aantal. Uitdagingen die we gezamenlijk moeten oppakken. Gezamenlijk moeten we als bestuur en overheid, tezamen met bedrijven, sociaal maatschappelijke partners én burgers, de strijd aangaan. Alleen dan kunnen we zorgen voor sociale en economische vooruitgang, voor behoud van rechtszekerheid en voor financiële stabiliteit zodat welvaart en welzijn van onze bevolking verzekerd blijft; voor nu en voor in de toekomst. Niet alles is daarbij zeker, maar van één ding kunt u op aan. ĺk ben er in elk geval helemaal klaar voor!

Graag hef ik samen met u het glas. Mede namens mijn man Herman wens ik u en de uwen een heel voorspoedig en gezond nieuwjaar!

Salud!

TOESPRAAK VAN DE GOUVERNEUR VAN CURACAO,

HARE EXCELLENTIE LUCILLE GEORGE-WOUT

TER GELEGENHEID VAN KONINGSDAG 2020

Maandag 27 april, 20:00 uur

Beste mede-burgers van Curaçao, goede avond.

Vandaag is het Koningsdag! Maar niet zoals we die gewend zijn te vieren op Curaçao. Deze keer geen gezellige vrijmarkten, geen vrolijke straatfeesten in onze wijken en geen uitbundige optredens van onze artiesten. We moesten allemaal thuisblijven; en sterker, afstand houden van elkaar. Zo vieren wij op Curaçao normaal gesproken geen feest. Maar de omstandigheden waarin wij met ons allen door het Corana-virus wereldwijd zijn beland, laat ons geen keuze.

Het verdriet en de ontreddering die het virus in de wereld heeft gebracht is onvoorstelbaar. We kennen allemaal de beelden uit andere landen van hulpverleners die er alles aan doen om de beste zorg te bieden die onder deze omstandigheden mogelijk is, maar bij wie desondanks het water vaak over de schoenen loopt. Wij leven mee met al degenen door het virus zijn getroffen, over de gehele wereld en ook op Curacao. Hetzij getroffen in fysieke zin, hetzij in getroffen in hun dagelijks bestaan.

De ingrijpende maatregelen zoals door het kabinet hier op Cuacao met grote voortvarendheid zijn genomen, waren en zijn nodig. Daarmee worden verdere besmettingen met het virus zo veel mogelijk voorkomen. Gelukkig heeft deze strategie op Curacao in de afgelopen periode succes gehad. Vooral ook doordat u allen in overgrote meerderheid getrouw opvolging heeft gegeven aan de voorschriften en adviezen in het kader van “Keda Kas”; onze nieuwe leefregels.

Maar we betalen er met ons allen een hoge prijs voor. Dat is onvermijdelijk. De economie ligt stil; het sociale leven is beperkt en de culturele sector is verarmd. Ook is het niet mogelijk om ons geloof in samenkomsten te beleven; terwijl we dat juist in tijden als deze zo hard nodig hebben. Ondanks dat is het belangrijk dat we hoop en vertrouwen houden in de toekomst.

Want hoewel er lichtpunten zijn bij de bestrijding van het virus en de beheersing van het aantal ziektegevallen, weten we tegelijkertijd dat we er nog lang niet van verlost zijn. We moeten er ernstig rekening mee houden dat het virus nog geruime tijd op de wereld zal rondwaren; en nog geruime tijd effect zal hebben op ons dagelijks leven. Onze manier van samenzijn, samenwerken en samen spelen, zal nog lange tijd onderworpen zijn aan beperkingen. Daar moeten we voorlopig mee leven. En dus moeten we een manier vinden om daarmee om te gaan. De meesten van ons is dat in de afgelopen periode goed gelukt. Maar het zal nog veel van ons vragen om dat ook in de komende periode vol te houden.

Ik ben onder de indruk van de initiatieven die er inmiddels zijn ontstaan om hulp te bieden aan onze medeburgers op Curacao die hulp het meeste nodig hebben. Van voedselbank tot Rode Kruis, en van individuele particulieren tot ondernemers. Velen zetten zich in om met elkaar door deze moeilijke periode te komen. Dat is hartverwarmend.

Ook de overheid doet wat het kan binnen de beperkte financiële mogelijkheden van ons land. Door financiële steun aan burgers en bedrijven; en door maatschappelijke steun en adviezen om deze moeilijke periode door te komen. In de sociaal-economische omstandigheden waarin ons land nu verkeert, kan en zal dat helaas niet genoeg zijn om ons leven op dezelfde voet voort te zetten. We zullen moeten roeien met de riemen die wij hebben. En dit terwijl velen het al moeilijk hadden in de sociaal-economische omstandigheden van ons land. Daarom is het nu extra belangrijk dat we solidair zijn met elkaar. Er zullen aan ons allen offers gevraagd worden om het voor iedereen mogelijk te maken om op een waardige wijze door deze crisis te komen. Dat is onontkoombaar. We zullen allemaal moeten bijdragen aan het versterken van onze zorg, het herstel van onze economie en het in standhouden van maatschappelijke voorzieningen; kortom het leefbaar houden van onze samenleving. Het is niet anders. We zullen ons moeten voorbereiden op een nieuw begin.

Gelukkig staan we er in Curacao niet alleen voor; en krijgen we steun vanuit het Koninkrijk. Ook in deze crisis staan de landen van het Koninkrijk elkaar bij door samen te werken. Dat gebeurt in het kader van de vierlanden-overleggen. En hoewel we als autonoom land primair zelf de lasten van de crisis zullen moeten dragen, zoals vele andere landen op de wereld in deze moeilijke tijden, kunnen we er op rekenen dat we ook worden bijgestaan met diverse vormen van hulp vanuit het Nederland. Ondanks dat Nederland zelf ook zwaar wordt getroffen, wordt aan ons land hulp geboden op medisch gebied, door het aanbod van medische faciliteiten en middelen, en de inzet van medische personeel en ook door andere vormen van ondersteuning, zoals door de inzet van Defensie. Ook maakt Nederland het mogelijk, door het bieden van liquiditeitssteun, dat de regering van Curacao zelfstandig hulpmaatregelen voor burgers en bedrijven in het leven kan roepen. Maar het kan niet anders dan dat gepaard moet gaan met aanpassingen in onze eigen bestedingen, zowel als land en als gezinnen en individuen. We zullen de tering naar de nering moeten zetten.We zullen de lasten met elkaar moeten dragen. Deze crisis vraagt offers van ons allemaal.

Bij de bestrijding van de crisis zal niet alles in een keer goed gaan. We moeten er rekening mee houden dat verdere aanpassingen nodig zijn in de hulpprogramma’s hier op Curacao. En het vraagt geduld en doorzettingsvermogen om daar op een goede wijze vorm aan te geven, zodat de hulp op de juiste plaatsen terecht komt; bij de mensen die de hulp het meeste nodig hebben. Van belang is dat die aanpassingen evenwichtig zijn, zodat deze in gezamenlijkheid gedragen en begrepen kunnen worden. We zullen allemaal naar vermogen moeten bijdragen aan het vinden van oplossingen voor de grote uitdagingen in onze samenleving. Uiteindelijk hebben we er allemaal belang bij dat we gezamenlijk goed door deze crisis komen. Solidariteit is daarbij het sleutelwoord.

Hopelijk kunnen we in de komende periode ons dagelijks leven weer geleidelijk aan oppakken. Dat zal voorzichtig moeten gebeuren, omdat we willen voorkomen dat er alsnog op grote schaal een uitbraak van het virus plaatsvindt op Curacao. Maar ook als de medische crisis voorbij is zullen we nog voor grote uitdagingen staan. Niemand weet precies hoelang het virus nog zal rondwaren op de wereld en hoe groot de schade uiteindelijk zal zijn aan onze economie en aan onze maatschappelijke voorzieningen. Het zal een grote krachtinspanning vragen om het land gezamenlijk weer op te bouwen. Daarvoor hebben we elkaar nodig. Daarvoor zijn we een samenleving.

Ondanks de consternatie van dezer dagen mogen we niet vergeten dat bij gelegenheid van Koningsdag, burgers die zich voor onze samenleving hebben ingezet, worden geëerd. Ook dit jaar weer is aan een groot aantal landgenoten een Koninklijke onderscheiding toegekend. Dit jaar 22 in getal. Laat hen dezer dagen een bron van inspiratie zijn bij onze inzet om gezamenlijk door de Corona-crisis heen te komen.

(…)

Onlangs heb ik onze Koning, Willem-Alexander, in een video-gesprek, namens Curacao kunnen feliciteren met zijn toen aanstaande verjaardag. Ik heb de Koning helaas moeten vertellen dat wij door de Corona-crisis dit jaar zijn verjaardag niet zullen kunnen vieren, zoals we gewend zijn op Curacao. De Koning heeft mij bij die gelegenheid laten weten dat hij intens meeleeft met alle slachtoffers van de Corona-crisis. De Koning wenst de regering van Curacao veel wijsheid toe in deze moeilijke periode. Namens de Koning mag ik aan alle burgers van Curacao zijn hartelijke groeten overbrengen, mede namens Koningin Maxima. Hun gedachten zijn bij ons allen.

Met ons geloof, als natie onder God, laat ons vertrouwen dat we snel kunnen vieren dat we bevrijd zijn van de crisis en dat we snel ons leven weer kunnen oppakken.

Goede avond.

Diskurso di Gobernador di Kòrsou na okashon di selebrashon di Pasku 2019 

Estimado, mui estimado konsiudadanonan,

Kumbai? Òf ... Kon ta bai? Asina nos ta puntra hopi biaha – di pasada –  ora nos topa famia-, amigu- i konosínan; ta kasi un ritual; apénas nos ta skucha e kontesta; pasobra – mes di pasada – e kontesta ta generalmente: “basta bon”; òf si e beis ta kontentu e ora ei: “hopi bon”. Pero ... kon ta ku bo realmente?

Ta un pregunta asina importante, ku kua nos por mustra interes den bienestar di nos próhimo … Pero e interes mester ta sinsero sí, independiente di e kontesta. Inkluso si e kontesta no ta outomátikamente positivo i e otro persona indiká ku kos no ta bayendo bon.

E ta sea preokupá ku su salú, preokupá pa estudio di e yunan òf si lo e keda mantené su trabou.

Anto e ora ei, òf mas bien nèt e ora ei, ku e kontesta ta parse inkómodo, tin tur rason pa profundisá, mustrando di bo parti mas interes. Bo famia, amigu òf amiga tabata  vulnerabel ... ora el a mustra su konfiansa i ker a kompartí su inkietutnan ku bo.

Kisas ni sikiera masha konsientemente, pero aparentemente e preokupashonnan ei tabata okupá su mente asina tantu, ku e kontesta a sali: “No muchu bon” ... òf “Mi ta preokupá ku .... tal i tal kos.”

Den un situashon asina tin tur rason pa nos sigui hasi pregunta; pa puntra kiko presis ta su preokupashon. Esei ta duna e  hende oportunidat di habri su kurason ku bo. Doló kompartí ya ta duna konsuelo.

No nesesariamente bo mester tin un solushon pa e hende ei, sino sí e empatia pa skuch’é i mustra kompashon. Ku e aktitut akí bo ta yuda un hende asina,  pasobra e ta sinti ku realmente bo a skuch’é.

Un gesto chikitu ku bon intenshon ya por tin un gran impakto.

Tin bia e preokupashon- i e problemanan ta demasiado serio o demasiado kompleho, òf ta algu fuera di kontròl di bo famia o amigu pa e mes por hasi algu al respekto. Den tal kaso lo no ta fásil pa bo tampoko bini ku solushon. Pero pensa kuné, analisá e situasho. Pensa na bos altu tokante posibel solushon tambe por habri kaminda, pa mira e situashon for di un otro ángulo i asina mengua e preokupashonnan. Kisas tòg bo por hasi algu konkreto, pa kontribuí na solushon di e problemanan di e hende.

Den e tempunan difísil ku den sentido ekonómiko i finansiero nos pais i nos komunidat ta pasando aktualmente, ta di sumo importansia pa nos pone atenshon na bienestar di otro. 

Pasobra e efektonan sosial lo no laga di afektá tambe enan rondó di nos.

Nos tur konosé hende ku e situashon akí ta afektá. I nos mes tambe lo sinti e efekto. Nos lo nota esaki na eskala mayor, ora por ehèmpel un empresa òf institushon mester sera, pero tambe na eskala menor, ora fatalidat di un forma òf otro toka nos bisiñanan òf nos famia. Den situashon  asina ta di importansia pa nos t’ei pa otro i skucha otro ku atenshon.

Nos mester evitá ku pa motibu di kontratempu hende ta keda aislá. P’esei papia ku otro ta asina importante. Kòmbersando, nos ta tene e liñanan di komunikashon habrí entre nos un ku otro i ku komunidat. I asina hende por bolbe mira oportunidat ora esakinan presentá. Mantené fe den futuro ta e forsa flotante di desaroyo pa nos komo hende i pa nos komunidat komo totalidat.

Ke men ta un enkargo pa nos tur pa keda den kontakto ku otro. I pa mustra komprenshon pa situashon di otro. Pero teniendo na kuenta tambe, e situashon den kua nos ta aden akí, pa nos no ferwagt loke ta imposibel un di otro. Esaki ta konta tantu pa relashon ku nos famia- i amigunan, komo pa e relashon di gobièrnu ku e organisashonnan i partnernan sosial. Sinseridat i honestidat di nos tur un pa otro ta di enorme importansia. Ta e ora ei so nos lo por komprondé i tene kuenta ku otro.

Pasku di nasementu ta fiesta di lus pa nos bida i fiesta di amor pa próhimo. Nos ta selebrá: “Pasobra un yuchi a nase pa nos, ta un yu hòmber nos a haña. E ta karga e poder soberano riba Su skouder. E ta yamá: Konsehero Maravioso, Dios Fuerte, Tata Eterno, Prínsipe di Pas.”

Spesialmente durante e dianan di fiesta aki ta bon pa nos pensa kiko nos por nifiká pa otro i pa nos pais.

 Bon intenshon no tin nodi di warda te aña nobo.

Kada dia ku habri ta duna posibilidat nobo pa nos kumpli.

Laga e intenshon ei ta,  pa nos dediká nos na papia ku otro, hasi pregunta ku sinseridat na nos próhimo pa laga e otro sinti ku nos ta honestamente interesá den su bienestar.

Tambe na nòmber d mi esposo, mi ta deseá tur hende un Pasku yen di bendishon!